Naarmate u ouder wordt (65+), stijgt het risico op vallen. Mobiliteit, spiersterkte en evenwicht zijn niet meer wat het geweest is en ook het gezichtsvermogen gaat achteruit.
Valpreventie is eigenlijk echt niet moeilijk, daar heeft u zelfs niet meteen hulpmiddelen voor nodig. Met behulp van een aantal aandachtspunten zorgt u ervoor dat valpartijen niet langer voorkomen.

Snelcursus valpreventie

1. Valpreventie begint bij uzelf

Wanneer valpreventie aan de orde komt, is het vooral belangrijk om in beweging te blijven. Actief bezig blijven is de perfecte remedie tegen spierverzwakking en evenwichtsproblemen. Bv. de fiets nemen wanneer u gaat winkelen, in de tuin werken, eens gaan zwemmen… een half uur per dag is al voldoende om het uithoudingsvermogen te optimaliseren en zo het valrisico in te perken. U kunt ook krachts- en bewegingsoefeningen gaan uitvoeren, dit eventueel met de hulp van een kinesitherapeut.

Orthostatische hypotensie is volgens het expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen één van de zeven grootste valrisicofactoren. Dit komt neer op het plotse dalen van de bloeddruk bij het rechtkomen uit een zetel of stoel, hierdoor krijgen uw hersenen niet genoeg zuurstof waardoor het zwart voor de ogen kan komen wat leidt tot vallen. Het is belangrijk dat, wanneer u uit uw zetel komt, u uzelf tijd geeft. Sta langzaam op en wacht tot eventuele duizeligheid volledig verdwenen is vooraleer u uw weg gaat.

Laat uw ogen vaak genoeg controleren, het is vanzelfsprekend dat een laag gezichtsvermogen leidt tot valgedrag. Zorg voor een vaste plaats waar u uw bril legt zodat u hem altijd makkelijk terugvindt.

Wanneer uw huisarts medicatie voorschrijft, bespreek dan de bijwerkingen die zouden kunnen leiden tot vallen (draaierigheid, slaperigheid, spierverslapping). Neem uw medicatie ook altijd zoals voorgeschreven.

Hulpmiddelen hiervoor kunnen zijn:
Loophulpmiddelen zoals een rollator, looprek of wandelkruk.

2. Schoeisel en voeten

Het dragen van verkeerd schoeisel is een zeer belangrijke oorzaak van vallen. Ook op kousen of blote voeten lopen helpt niet wanneer u valrisico wil verlagen. Enkele tips:

• - Draag vaste schoenen die de voet volledig omsluiten
• - Zorg ervoor dat de zool plat en niet glad is met een eventueel reliëf
• - Vermijd schoenen die open zijn aan de achterkant zoals pantoffels en slippers
• - Zorg ervoor dat u schoenen draagt die de juiste maat zijn
  
  

Ook moet u goed zorgen voor uw voeten. Houd rekening met eeltknobbels, open wonden, ingegroeide nagels, blaren of zweren en bespreek deze met uw arts.

3. Woonomgeving

Ook simpele aanpassingen aan de woonomgeving kunnen u helpen om valincidenten te voorkomen.

3.1 Algemeen

Zorg in uw huis voor voldoende verlichting bij trappen en in de slaapkamer, dit voorkomt overigens een verslechtering van uw gezichtsvermogen. Probeer uw trappen veilig te maken door duidelijk te maken waar de treden zich bevinden, vooral de eerste en laatste trede! Dit kan met behulp van gekleurde stroken of antislipstroken. Een stevige trapleuning is van uiterst belang wanneer u veilig de trap op wilt gaan.

Gebruik op de vloer zo weinig mogelijk matten en tapijten, deze zorgen enkel voor gevaar om over te vallen. Laat geen onnodige voorwerpen op de grond liggen.

Zorg buitenshuis er ook voor dat het tuinpad en de oprit goed aangelegd zijn zonder losliggende tegels. Hier kan u eventueel hulp van anderen inschakelen.

Hulpmiddelen hiervoor kunnen zijn:
Als u toch een tapijt of mat heeft, zorg dan voor antislipmaterialen zoals een ondermat. Ook vervanging of aanpassingen van verhogingen bij doorgangen zoals drempelplaten en het verwijderen van drempels kan hier helpen. Wanneer de trap geen optie meer is, kan u eventueel een traplift aanschaffen. Antislipvloeren- en tegels zijn ook een oplossing.

3.2 Slaapkamer

Zorg dat u gemakkelijk uw lichtschakelaar kan reiken vanuit uw bed. Het is belangrijk dat uw bed niet te laag of te hoog staat, uw voeten moeten net de grond kunnen reiken vanaf de rand van het bed. Een tweede telefoontoestel in uw slaapkamer of een mobiel toestel kan ervoor zorgen dat u niet gehaast van de trap moet gaan wanneer de telefoon rinkelt.

Hulpmiddelen hiervoor kunnen zijn:
Valmatten naast het bed,meubelverhogers, hoog-laagbed, optrekbeugels, een bedtafeltje…

3.3 Badkamer & toilet

Zorg voor een droge vloer die niet slipt, wanneer u de persoonlijke verzorging uitvoert doet u dit best al zittend. Zorg ervoor dat uw toilet op de juiste hoogte staat.

Hulpmiddelen hiervoor kunnen zijn:
Steunen, beugels (handgrepen), douchezitjes, badzitjes, toiletkussens, toiletverhogers…

3.4 Keuken

Het is handig dat u de meest gebruikte dingen binnen handbereik houdt, zo moet u zo weinig mogelijk hoog en laag reiken in kasten. Indien dit wel nodig is, gebruik dan zeker geen stoel maar een stabiele trapladder!

Deneut Maya

Bronnen:

https://www.cm.be/binaries/Folder-vallen-voorkomen_tcm375-102301.pdf

http://www.zorgvoorbeter.nl/ouderenzorg

http://www.valpreventie.be/Welkom.aspx